Ngày 07 tháng 5 năm 2024, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư ký ban hành Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT về việc công bố các chỉ tiêu về Hợp tác xã, Tổ hợp tác và Khu công nghiệp và ban hành quy trình thu thập, tổng hợp và tính toán tiêu chí về thu nhập thuộc Bộ Tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 (Tiêu chí 10 Thu nhập). Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký và thay thế Quyết định số 1245/QĐ-BKHĐT ngày 30 tháng 6 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Trong quy trình này, việc kiểm tra, xác nhận tính chính xác của số liệu thu thập, tổng hợp đối với kết quả tiêu chí 10 Thu nhập là một vấn đề quan trọng đảm bảo tính trung thực, khách quan của kết quả sử dụng để lập hồ sơ công nhận địa phương đạt chuẩn.

Quá trình thu thập, tổng hợp và tính toán thu nhập bình quân đầu người/năm trên địa bàn các xã thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 cần đáp ứng các yêu cầu: (1) Thực hiện theo đúng chuyên môn, nghiệp vụ được ngành Thống kê quy định thống nhất và đảm bảo tính khả thi trong quá trình triển khai thực hiện; (2) Thu thập, tổng hợp và công bố tiêu chí 10 Thu nhập thuộc Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 đảm bảo độ tin cậy, phản ánh xác thực thu nhập của nhân khẩu thực tế thường trú trên địa bàn xã; (3) Kết quả tính toán và tổng hợp tiêu chí 10 về thu nhập không xung đột với các kết quả khác do ngành Thống kê thực hiện và công bố.

Xuất phát từ các yêu cầu trên, ngành Thống kê đã và đang tiếp tục xây dựng và hoàn thiện tài liệu, tổ chức tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ, hỗ trợ các địa phương tổ chức triển khai quy trình thu thập, tổng hợp, tính toán tiêu chí 10 Thu nhập; đồng thời giám sát, kiểm tra toàn bộ quá trình thu thập thông tin trên địa bàn. Cũng trong quy trình này, vai trò kiểm tra, xác nhận kết quả thu thập, tổng hợp và ban hành văn bản công nhận kết quả được giao trọng trách cho các Cục Thống kê tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (Cục Thống kê) nhằm đảm bảo kết quả thu thập đáp ứng đúng các yêu cầu đặt ra.

Hồ sơ đề nghị xác nhận kết quả tiêu chí 10 Thu nhập bao gồm các văn bản sau:

(1) Sau khi kết thúc quá trình thu thập, tổng hợp và tính toán Tiêu chí 10 Thu nhập, Ủy ban nhân dân (UBND) xã lập hồ sơ gửi Chi cục Thống kê khu vực/huyện/thị xã (sau đây viết gọn là Chi cục Thống kê), bao gồm:

a) Công văn đề nghị xác nhận kết quả khảo sát về tiêu chí 10 Thu nhập của UBND xã;

b) Văn bản của cấp có thẩm quyền quy định về việc tổ chức khảo sát thu thập thông tin tiêu chí 10 Thu nhập trên địa bàn xã;

c) Báo cáo tóm tắt quá trình thực hiện khảo sát thu thập thông tin của UBND xã kèm theo toàn bộ các biểu mẫu đã áp dụng quy định tại Phần A và Phần C của Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT.

(2) Chi cục Thống kê sau khi nhận hồ sơ từ UBND xã, kiểm tra và lập hồ sơ gửi Cục Thống kê xác nhận kết quả tiêu chí 10 của xã bao gồm:

a) Hồ sơ của UBND xã gửi Chi cục Thống kê;

b) Báo cáo của Chi cục Thống kê về các nội dung (i) Quá trình thực hiện chọn mẫu; (ii) Tổ chức hướng dẫn, hỗ trợ nghiệp vụ cho UBND xã trong quá trình tổ chức thu thập, tổng hợp tiêu chí 10 và (iii) Quá trình kiểm tra, giám sát xã thực hiện khảo sát thực địa.

Căn cứ hồ sơ của UBND xã và Báo cáo của Chi cục Thống kê, Cục Thống kê tiến hành kiểm tra, đánh giá kết quả thu thập, tổng hợp tiêu chí 10 trên địa bàn xã và ban hành văn bản xác nhận kết quả tiêu chí 10 gửi cơ quan có thẩm quyền theo yêu cầu.

Quy trình kiểm tra, xác nhận tính chính xác của số liệu thu thập và tổng hợp tiêu chí 10 Thu nhập bao gồm kiểm tra, rà soát toàn bộ thông tin và biểu mẫu báo cáo quy định tại Phần A, B và C của Phụ lục II kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT, cụ thể: Phần A - Biểu mẫu về quy trình chọn mẫu; Phần B- Phiếu thu thập thông tin và Phần C - Biểu tổng hợp kết quả.

Trình tự kiểm tra theo các bước sau:

Bước 1: Kiểm tra quy trình xác định số lượng mẫu của xã và phân bổ mẫu cho thôn/ấp/bản được thực hiện đúng theo quy định. Căn cứ vào các Biểu số 01.BK/NTM Bảng kê hộ của thôn/ấp/bản (trước thời điểm thu thập thông tin); Biểu số 02.X/NTM Tổng hợp số hộ của xã theo thôn/ấp/bản và Biểu số 03 M/NTM Xác định số lượng mẫu của xã và phân bổ mẫu cho các thôn/ấp/bản ở Phần A Biểu mẫu về quy trình chọn mẫu và công thức xác định cỡ mẫu ở Mục 4.1.2 Xác định cỡ mẫu của Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT, Cục Thống kê đánh giá việc tuân thủ đúng quy trình xác định cỡ mẫu và phân bổ mẫu của các địa phương.

Bước 2: Kiểm tra danh sách hộ mẫu của từng thôn/ấp/bản được chọn đúng theo hướng dẫn tại Mục 4.1.3 Chọn mẫu ngẫu nhiên hệ thống. Cục Thống kê kiểm tra Biểu số: 04.HM/NTM Danh sách hộ mẫu của thôn/ấp/bản, Phần A Biểu mẫu về quy trình chọn mẫu của Phụ lục 2 ban ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT: căn cứ vào khoảng cách k được xác định tại Bước 1, Mục 4.1.3 và Bảng kê hộ của thôn/ấp/bản (Biểu số: 01.BK/NTM tại Phần A của Phụ lục 2) để xác định việc chọn mẫu có đảm bảo trung thực, khách quan và đáp ứng đúng quy định hay không.

Bước 3: Kiểm tra số liệu thu thập theo các phiếu thu thập thông tin quy định tại Phần B Phiếu thu thập thông tin của Phụ lục 2. Cục Thống kê lấy ngẫu nhiên từ 5% đến 10% phiếu thu thập thông tin để kiểm tra với các nội dung sau:

(1) Số liệu thu thập đầy đủ bao gồm thông tin người thu thập và nội dung các thông tin ở từng mục.

(2) Thông tin thu thập theo đúng hướng dẫn trong Phần B của Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT, đầy đủ về nội dung và đảm bảo tính logic giữa các thông tin;

(3) Thông tin được điều tra viên nhập vào bảng hỏi điện tử (nếu thực hiện CAPI) hoặc nhập tin (nếu thực hiện khảo sát bằng bảng hỏi giấy) đầy đủ, chính xác phục vụ cho quá trình tính toán và suy rộng tiêu chí 10 Thu nhập trên địa bàn toàn xã.

Trường hợp thông tin thu nhập của các hộ sau khi kiểm tra có phát sinh chênh lệch (tăng/giảm) vượt quá 10% so với kết quả khảo sát ban đầu, UBND xã thực hiện rà soát lại thông tin khảo sát và báo cáo Ban chỉ đạo cấp huyện phối hợp với Chi cục Thống kê thực hiện quy trình cập nhật lại thông tin chính xác vào cơ sở dữ liệu vi mô/sửa lại thông tin thu nhập trong phiếu hỏi giấy, sau đó tiến hành tổng hợp, suy rộng lại kết quả tiêu chí thu nhập bình quân đầu người cấp xã.

Bước 4: Kiểm tra kết quả tính thu nhập bình quân đầu người của hộ mẫu và kết quả suy rộng cho toàn xã ở các biểu quy định tại Phần C Biểu tổng hợp kết quả của Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT, nội dung kiểm tra gồm:

(1) Tính đầy đủ của các chỉ tiêu và xác nhận của các bên liên quan ở từng biểu đảm bảo tính pháp lý;

(2) Thông tin về chủ hộ và số nhân khẩu thực tế thường trú tại Biểu số: 01.N/NTM Biểu tổng hợp thu nhập của các hộ khảo sát tại thôn/ấp/bản của Phần C Biểu tổng hợp kết quả với thông tin ở Biểu số: 04.HM/NTM Phần A của Phụ lục 2 trong Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT là trùng nhau;

(3) Thông tin ở các biểu tại Phần C Biểu tổng hợp kết quả của Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT được tổng hợp đúng từ kết quả thu thập của các hộ mẫu;  Biểu số: 02.X1/NTM Tổng hợp số hộ của xã theo thôn/ấp/bản sau khảo sát; kết quả tính toán chính xác và kết quả suy rộng đúng quy định.

Sau khi kiểm tra, rà soát các nội dung theo các bước trên, nếu kết quả đảm bảo đầy đủ các yêu cầu quy định từ Bước 1 đến Bước 4, Cục Thống kê ban hành văn bản công nhận kết quả tiêu chí 10 Thu nhập và gửi Văn phòng điều phối Nông thôn mới cấp tỉnh.

Văn bản của Cục Thống kê xác nhận tiêu chí 10 Thu nhập gồm các nội dung trình bày kết quả kiểm tra, rà soát quá trình triển khai thu thập, tổng hợp và tính toán tiêu chí 10 Thu nhập của UBND xã như sau:

(1) Căn cứ pháp lý tiến hành khảo sát;

(2) Kết quả xác minh hồ sơ tại UBND xã, Chi cục Thống kê lưu trữ đầy đủ thành phần, nội dung, đảm bảo đúng quy định.

(3) Kết quả thực hiện tiêu chí 10 Thu nhập, gồm các nội dung:

+ Yêu cầu của tiêu chí thu nhập bình quân đầu người/năm: Tiêu chí thu nhập bình quân đầu người/năm của xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới/nông thôn mới nâng cao năm ………. đạt từ …………. triệu trở lên.

+ Tình hình tổ chức triển khai thực hiện: Khảo sát thu thập thông tin về thu nhập của các hộ mẫu thuộc địa bàn của các thôn/ấp/bản trên địa bàn xã; Tổng hợp, tính toán, suy rộng chỉ tiêu thu nhập bình quân đầu người của từng thôn/ấp/bản và của xã và Báo cáo tóm tắt quá trình thực hiện khảo sát của xã; Số lượng hộ mẫu, tổng số hộ của xã, số lượng nhân khẩu thực tế thường trú, tổng số nhân khẩu thực tế thường trú của xã.

+ Đánh giá các bước thực hiện theo đúng quy trình kiểm tra, xác nhận tiêu chí 10 Thu nhập.

(4) Kết luận: Kết quả thực hiện quy trình thu thập đảm bảo đầy đủ các yêu cầu quy định tại Phụ lục 2 ban hành kèm theo Quyết định số 1099/QĐ-BKHĐT; Cục Thống kê xác nhận kết quả thu nhập bình quân đầu người/năm trên địa bàn xã là ……….. triệu đồng/người/năm; Đối chiếu với yêu cầu về tiêu chuẩn thu nhập bình quân đầu người/năm của xã thì tiêu chí 10 Đạt/Không đạt.

(5) Kiến nghị (nếu có).

Việc xác nhận tiêu chí 10 Thu nhập có vai trò quan trọng, một lần nữa khẳng định tính đầy đủ, kịp thời, chính xác và khác quan của kết quả khảo sát. Đây cũng là căn cứ quan trọng để lập hồ sơ công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới/nông thôn mới nâng cao/nông thôn mới kiểu mẫu. Xác nhận tiêu chí 10 Thu nhập là một bước quan trọng trong quy trình thu thập, tính toán và tổng hợp tiêu chí 10, khẳng định vị thế và những đóng góp không ngừng nghỉ của ngành Thống kê trong công cuộc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới./.

ThS. Phạm Thị Hạnh

Vụ Thống kê Xã hội và Môi trường - TCTK

Nguồn: consosukien.vn